به نقل از «فرارو»

پنج کلید برای برخورد با افراد دشوار

تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۱۷۰۲۸

فرارو- یک بار  راهبی که در شهر زندگی می‌کرد گفت که دلیلی برای تحسین عارفانی که به کوهستان می‌روند یا مراقبه کنندگانی که قادر به گذراندن دوره‌های طولانی در انزوا هستند وجود ندارد. او در کمال تعجب گفته بود: «این ساده‌ترین چیز در جهان است. آن چه واقعا دشوار است رفتن میان مردم و کنار آمدن با دیگران است. واگن مترو مملو از افراد بدخلق است و در آنجا می‌توانید سطح معنویت خود را بسنجید».

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش فرارو به نقل از ال پائیس، "پما چودرون" بودیسم معروف در ایالات متحده با ذکر سخنی مشابه می‌گوید که "افراد دشوار و پیچیده بزرگترین معلمان هستند". او می‌افزاید: «مطمئناً زندگی روزمره ما معمولاً مملو از فرصت‌هایی برای تعامل با این معلمان است که دست کم به ما اجازه می‌دهند هنر صبور بودن را تمرین کنیم».

چه در محل کار، چه در خانواده یا حتی در میان دوستان، همگان با افرادی مواجه شده‌اند که نمی‌توان با آنان کنار آمد. چگونه می‌توانید خونسردی خود را حفظ کنید و امتیاز معنوی کسب نمایید؟

دو روانپزشک مشهور فرانسوی "کریستف آندره" و فرانسوا للورد" در مقاله‌ای با عنوان "شخصیت‌های جدید دشوار" یا Les Nouvelles Personnalités difficiles نکات خاصی را ارائه کرده اند.

آنان از این فرض آغاز می‌کنند که برای همه افراد غیر ممکن است که همیشه آرام، با خلق و خوی خوب و هماهنگ با افراد دیگر باشند. دانستن نحوه ارتباط با دیگران هم چنین به معنای یادگیری زندگی با پیچیده‌ترین جنبه‌های انسان است.

افراد افسرده تمایل دارند بدبینی خود را به اطرافیان‌شان تسری دهند و افراد پارانوئید از هر چیز پیش پا افتاده‌ای رنجیده خاطر می‌شوند. با این وجود، چه زمانی می‌توانیم آنان را به عنوان "مشکل" برچسب گذاری کنیم؟

نویسندگان مقاله مذکور می‌نویسند: «زمانی که برخی از ویژگی‌های شخصیتی آنان بیش از حد غالب یا بیش از حد ثابت است با موقعیت‌ها سازگاری پیدا نمی‌کنند و این وضعیت برای شخص و محیط اطراف‌اش همراه با رنج خواهد بود. این رنج معیار خوبی برای تشخیص شخصیت دشوار است».

بیایید ببینیم چگونه می‌توانیم به روشی عملی با برخی از ویژگی‌های شخصیت دشوار مقابله کنیم.

شخصیت مرزی: این اصطلاح گاهی به اشتباه برای توصیف توانایی فکری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حقیقت به افرادی اطلاق می‌شود که در آستانه ثبات روانی قرار دارند. آن‌ها تکانشگر هستند و به طور مکرر فوران خشم یا سقوط‌های خطرناک در دلسردی دارند.

نحوه برخورد با آنان باید چگونه باشد؟ از آنجایی که آنان معمولاً بیش از حد حساس هستند اگر بیش از حد پیش رفته باشند می‌توانیم رفتارشان را و نه هرگز خود شخص را سانسور کنیم و این کار را باید از موضع همدلی انجام داد و توضیح داد که این موقعیت چه احساسی در ما ایجاد کرده است.

شخصیت مرزی الگوی فراگیر بی ثباتی در روابط بین فردی و عواطف به همراه تکانشگری، رفتار‌های خودکشی، احساس‌های مزمن پوچی و اندیشه پردازی پارانویایی گذرا و مرتبط با تنیدگی است که در اوایل بزرگسالی آغاز شده و در بستر‌های گوناگون خود را نشان می‌دهد.

خودشیفته‌ها: آنان زندگی را در اول شخص به هم می‌پیوندند و می‌خواهند در مرکز توجه باشند. اگر موفق نشوند، بی ادب می‌شوند یا سعی می‌کنند دیگران را دستکاری کنند. ما نمی‌توانیم از این نوع افراد انتظار عمل متقابل داشته باشیم.

نحوه برخورد باید این گونه باشد: علاوه بر تمجید از آنان در زمانی که شایستگی آن را دارند باید از ذکر موفقیت‌های خود نیز خودداری نمایید، زیرا آن‌ها دستاورد‌های دیگران را به خوبی درک نمی‌کنند تا جایی که امکان دارد از انتقاد و تاخیر در جلسات خودداری کنید، معمولاً این کار را توهین قلمداد می‌کنند.

دلواپس: این یک ویژگی بسیار رایج است که شامل افرادی می‌شود که تمایل به نگرانی بیش از حد و میل به کنترل دارند که آنان را به خصوص در زمان تغییر یا بی ثباتی رنج می‌دهد. نحوه برخورد باید چگونه باشد؟ اگرچه آنان بیش‌تر از دیگران به خود آسیب می‌رسانند، اما ترس‌شان می‌تواند خشمگین کننده باشد.

بنابراین، برای این که مشکل‌شان تشدید نشود باید به آنان بفهمانیم که می‌توانند به ما اعتماد کنند. شوخ طبعی می‌تواند به کاهش تنشی که در آن زندگی می‌کنند کمک کند.

شخصیت اجتنابی یا دوری گزین: بدان خاطر به این نام نامگذاری شده‌اند که از هر موقعیتی که ممکن است در آن احساس آسیب یا ناراحتی کنند اجتناب می‌ورزند. ترس آنان از مورد تمسخر قرار گرفتن برداشتن نخستین گام را برای‌شان دشوار می‌سازد.

آنان تمایل به داشتن مشکل اعتماد به نفس را دارند. نحوه برخورد با آن‌ها باید چگونه باشد؟ آنان نیاز دارند که ما با دقت به حرف‌شان گوش داده و بفهمانیم که برای نظرشان ارزش قائل هستیم. این موضوع باعث می‌شود تا احساس قدرت کنند. هرگز این دسته از افراد را نرنجانید و با شخصیت یا رفتارشان شوخی نکنید.

منفعل - تهاجمی: این گروه از افراد به طور خاص در محل کار جزو افراد دشوار قلمداد می‌شوند، زیرا به شدت با هر دستوری مخالفت کرده و چهره‌ها و نماد‌های اقتدار را رد می‌کنند. آنان گمان می‌کنند در مورد همه چیز بیش از سایرین می‌دانند و از این موضوع گلایه دارند که در مورد برداشت دیگران از آنان سوء تفاهم رخ داده است.

آنان هر موضوع بی اهمیت و پیش پا افتاده‌ای را به عنوان بی احترامی قلمداد می‌کنند. نحوه برخورد با این گونه افراد باید چگونه باشد: مهربانی بهترین راه برای برخورد با این نوع افراد است و هم چنین می‌توان از آنان نظرخواهی کرد. آنان انتقاد را نمی‌پذیرند و بحث کردن با این دسته از افراد بی فایده است، زیرا چندان از خود انتقاد نمی‌کنند.

دشوار بودن شخصیت افراد به معنی سمی بودن آن نیست

"رافائل سانتاندرو" روانشناس اسپانیایی مخالف برچسب زدن به هر فردی به عنوان دارنده شخصیتی "سمی" است. به نظر او هیچ انسان سمی‌ای وجود ندارد بلکه روابطی وجود دارند که می‌توان آن را این چنین توصیف کرد.

اگر دو نفر که هیچ نقطه اشتراکی ندارند یا برای هم خوب نیستند کنار یکدیگر باقی بمانند پیوند سمی می‌شود، اما افراد می‌توانند با دیگران یا در موقعیت‌های مختلف روابط سالمی برقرار کنند.

روانشناسی شناختی اشاره می‌کند که آن چه مضر می‌باشد سمی دیدن جهان است که بین برخی افراد و دیگران مانع ایجاد می‌کند. در آن صورت اتفاقی که رخ می‌دهد این است که همه ما گاهی اوقات رفتاری سمی از خود نشان می‌دهیم یا در جایی هستیم که نباید باشیم آن چه که می‌توان با آگاهی از آن به جای سرزنش دیگران برطرف کرد.

منبع: فرارو

کلیدواژه: طرز تهیه روانشناسی باید چگونه نحوه برخورد بیش از حد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۱۷۰۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زندگی سالم و دیندارانه با مشاوره اسلامی

یکی از مباحث مهم دینی که در آیات قرآن به آن تاکید بسیار شده، مشورت با دیگران و استفاده از نظرات و رهنمودهای افراد خردمند و آگاه است. احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) نیز درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین و مهمترین سود مشورت با دیگران در این روایات، مشارکت و استفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات و خوشبختی است. به مناسبت نهم اردیبهشت، روز روانشناس و مشاور، درباره جایگاه مشاوره در دین اسلام با حجت الاسلام دکتر رضا مهکام، رئیس موسسه تخصصی یاوران سلامت روان و عضو هیات علمی گروه روانشناسی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی به گفتگو نشسته‌ایم.

اگر موافق باشید گفتگو را با بیان جایگاه و اهمیت مشاوره در دین مبین اسلام آغاز کنیم.

مشورت در اسلام جایگاه بسیار مهمی دارد.  در آیات بسیاری از قران به اهمیت مساله مشورت اشاره شده  شده و حتی یکی از سوره‌های این کتاب آسمانی، شوری نام دارد. برای نمونه خدا در آیه  38 سوره شوری می‌فرماید: «والذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة و امرهم شوری بینهم و مما رزقناهم ینفقون». یعنی کسانی که امر خدا را اطاعت می‌کنند و نماز را به پا می‌دارند و بین خودشان مشورت می‌کنند و از آنچه روزیشان کردیم انفاق می‌کنند. در آیه 159 سوره آل عمران نیز خداوند به پیامبر(ص) دستور می‌فرماید: «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین». یعنی با مردم مشورت کن و پس از مشورت به هر نتیجه ای که رسیدی به خدا توکل به خدا کن.

در برخی از داستان‌های قران نیز به آثار و نتایج ارزشمند مشورت اشاره شده است؛ مثلا در داستان حضرت یوسف(ع)، وقتی عزیز مصر آن خواب خاص را می‌بیند، از اطرافیان خود مشورت می‌خواهد و در نهایت به سراغ حضرت یوسف(ع) می‌روند و آن حضرت، خواب را تفسیر می‌کند. در داستان حضرت سلیمان(ع) نیز وقتی از ملکه صبا دعوت می‌شود که پیش حضرت سلیمان(ع) برود، ملکه با بزرگان دربارش در این زمینه مشورت می‌کند.

احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین سود مشورت در روایات، مشارکت واستفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات است. طبیعی است که وقتی با چند نفر مشورت می‌کنیم این مشورت باعث می‌شود از دانش و تجربه و فکر آنها استفاده کنیم، تصمیمات بهتری بگیریم، سلامت روانمان بهتر حفظ شود و کارهایی که انجام می دهیم در مسیر سالم‌تری قرار گیرد. خداوند نیز در آیه 18 سوره زمر می‌فرماید: «الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولوالالباب»: کسانی که همه سخنان را گوش می‌کنند و بهترین رای را انتخاب می‌کنند، آنها را خدا هدایت کرده و صاحب خرد و دانش هستند. فایده دیگر مشاوره با دیگران، بنابر روایات، بحث هدایت است؛ یعنی خدا هدایت بنده را در ذهن دوستان و افراد عاقل و متخصص قرار داده و طبیعتا بهترین مسیرها را می‌توانیم در فضای مشورت پیدا کنیم. نکته دیگر اینکه بنابر روایات کسانی که مشورت نمی‌گیرند به هلاکت می‌افتند یعنی با ندانم‌کاری خودشان را ازچاله به چاه می‌اندازند و فشارهای زیادی را متحمل می‌شوند.  اگر بخواهیم عام تر نگاه کنیم، سلامت روان، خانواده سالم، ازدواج‌های سالم و در ادامه جامعه سالم در مسیر مشاوره گرفتن از افراد متخصص است؛ در واقع سالم و حتی دیندارانه زندگی کردن می‌تواند در گرو یک مشورت درست و به جا باشد.

در احادیث معصومین(ع) برای مشاور خوب چه ویژگی‌هایی بیان شده و در مقابل از مشورت با چه افرادی نهی شده است؟

در احادیث ویژگی‌های زیادی برای مشاور خوب و شایسته ذکر شده: نخستین ویژگی یک مشاور خوب در روایات معصومین(ع)، صاحب خرد و اندیشه بودن است؛ یعنی باید با کسی مشورت کنیم که از قوه تفکر و عقلانیت بالایی برخوردار باشد. طبیعی است که مشورت با فرد کم خرد نتیجه معکوس دارد و ما را از راه به در می‌کند.  دومین ویژگی مشاور خوب، داشتن تخصص است یعنی باید در هر زمینه‌ای، از افرادی که تخصص کافی دارند مشورت بگیریم. سومین ویژگی یک مشاور خوب، متدین بودن اوست. منظور از متدین بودن، مومن و مقید بودن به آداب دینی است؛ در روایات گفته شده که فرد خداترس چون در مشورت با دیگران خدا را در نظر می‌گیرد تلاش می‌کند بهترین و سالم‌ترین مشورت را به افراد بدهد ولی فردی که از خدا نترسد ممکن است در مشورت خیانت کند. حتی در متن روایت آمده: فرد خداترس و متدین، مسیر سالم را معرفی خواهد کرد. ویژگی دیگر یک مشاور خوب در روایات، حر بودن یا آزاده بودن یعنی در قید و بند دیگران نبودن است. مثلا اگر مشاور وامدار فردی باشد ممکن است در فضای مشورت دچار مشکل شود. ویژگی پنجم، مؤاخات و برادری است.در روایات به عبارت «صدّیقا مؤاخیا» اشاره شده. یعنی با کسی مشورت کن که دوست و برادرگونه باشد؛ یعنی در قبال تو احساس مسئولیت بکند و از کنارت بی اعتنا نگذرد و این دلسوزی را فرد در درون خود داشته باشد.

همچنین در روایات از مشورت با افراد دروغگو ، ترسو است. بخیل، حریص و  دمدمی ومتلون المزاج نهی شده است.

تفاوت مشاوره دینی با غیر دینی چیست و نسبت به آن چه مزایایی دارد؟

پرسش خوبی است؛ مشاورانی که تحصیلات آکادمیک دارند و از مباحث دینی بی اطلاعند، در راهنمایی افراد فقط از علم روانشناسی و مشاوره استفاده می‌کنند و بسیاری از جاها هم مباحثشان مفید و قابل استفاده است. اما طبیعتا افرادی که هم تخصص روانشناسی و هم دینی دارند، علاوه بر دانش روانشناسی از توصیه‌های دینی هم برخوردارند؛ اسلام دین کاملی است و در مورد سبک زندگی، فرزندپروری، خانواده‌داری، مدیریت استرس و بسیاری دیگر از مسائل توصیه های ارزشمندی دارد. مسلم است که این مباحث با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما هم عجین شده و با عمل به آنها زندگی‌ سالم‌تری خواهیم داشت.

زهرا دلپذیر